Każdy pracodawca zatrudniający pracowników ma obowiązek oceny i dokumentowania ryzyka zawodowego oraz informowania o nim pracowników. Więcej informacji na ten temat znajdziesz w moim artykule: Ocena ryzyka zawodowego – co to jest i dlaczego każdy pracodawca musi ją mieć?

W tej części chciałam pokazać w jaki sposób ja dokonuję analizy i jak, wykorzystując opisaną niżej metodę, można samemu taką ocenę przeprowadzić.

Jaką metodę wybrać?

Podchodząc do analizy ryzyka pojawia się podstawowe pytanie: „ Jak to zrobić zgodnie z przepisami?”. Prawo nie narzuca nam jednego, skutecznego sposobu. Możemy skorzystać z jednej z poniższych metod:
– Metoda szacowania ryzyka wg NORMY PN-N-18002,

– Metoda Wstępnej Analizy Zagrożeń (PHA),

– Metoda Wskaźnika Ryzyka (RISC SCORE),

– Metoda Grafu Ryzyka,

– Metoda Analizy Bezpieczeństwa Pracy (JSA).

W swojej pracy korzystam głównie z metody szacowania ryzyka wg NORMY PN-N-18002. Jest ona moim zdaniem najbardziej uniwersalna, jednak pamiętajmy o tym, że nie zawsze możliwa do zastosowania.

W jaki sposób dokonuję oceny ryzyka zawodowego?

Na początku zbieram informacje na temat wszystkich stanowisk w danym zakładzie pracy, m.in.:

  • Jaki to jest typ pracy,
  • Jakie osoby pracują na tych stanowiskach (np. młodociani, niepełnosprawni),
  • Jakie maszyny i urządzenia obsługują,
  • Jakie procesy technologiczne tam zachodzą,
  • Jakie występują czynniki zagrożeń i czy przeprowadza się ich pomiary, itp.

Następnie wypisuję wszystkie zagrożenia jakie mogą wystąpić na danym stanowisku pracy, np. porażenie prądem, nierówne lub śliskie powierzchnie itp.

Mając te dane, dokonuję szacowania ryzyka wg NORMY PN-N-18002. Dla każdego zagrożenia określam prawdopodobieństwo jego wystąpienia na danym stanowisku pracy oraz ciężkość następstw, jeżeli już by do niego doszło. Dokonuję oszacowania poziomu ryzyka w oparciu o poniższą tabelę:

Poziom ryzyka:

MAŁE i ŚREDNE – są to poziomy dopuszczalne. Przy MAŁYM ryzyku dokładamy starań, aby ryzyko pozostało na tym poziomie, natomiast przy ryzyku ŚREDNIM planujemy działania, które mogą je obniżyć.

DUŻE – jest to ryzyko niedopuszczalne. Gdy do niego dojdzie, pracownik musi niezwłocznie przerwać pracę. Nie wolno dopuścić pracownika do pracy dopóki ryzyko nie zostanie zmniejszone do poziomu ŚREDNIEGO lub MAŁEGO.

Aby lepiej to zrozumieć, podam przykład:

Prawdopodobieństwo porażenia prądem podczas wykonywania prac biurowych jest MAŁE (kolumna pozioma), jednak gdy do niego dojdzie, następstwa mogą być DUŻE (wiersz pionowy). Biorąc pod uwagę te dwa aspekty, otrzymujemy poziom ryzyka ŚREDNI, ale DOPUSZCZALNY. Naszym zadaniem jest zaplanowanie i realizacja działań, aby to ryzyko było jeszcze mniejsze.

W trakcie pracy może dojść do zwarcia instalacji elektrycznej. Wtedy określony w dokumentacji poziom ryzyka zmienia się na DUŻE. Pracownik nie może wykonywać pracy w danym miejscu dopóki usterka nie zostanie naprawiona.

 

I tak krok po kroku przechodzę przez wszystkie zagrożenia dla danego stanowiska pracy, dokonując analizy poziomu ryzyka i zastanawiając się jakie można podjąć działania w celu jego eliminacji lub ograniczenia. Wracając do przykładu z  porażeniem prądem – tu jako działania zapobiegawcze mogę wpisać utrzymywanie instalacji elektrycznych w dobrym stanie, okresowe przeglądy, uświadamianie pracowników, że sami nie mogą dokonywać napraw urządzeń elektrycznych, jeżeli nie posiadają do tego uprawnień.

W ostatnim etapie sporządzam dokumentację, w której uwzględniam wszystkie niezbędne informacje.

Jeżeli chcesz zobaczyć moją przykładową ocenę ryzyka zawodowego, możesz ją pobrać tutaj.

Ważne!

Udokumentowanie oceny ryzyka zawodowego nie zwalnia nas z jej okresowej weryfikacji i w razie potrzeb aktualizacji! W naszym zakładzie pracy mogą powstać nowe stanowiska pracy, zmienić się procesy technologiczne. Możemy zakupić nowe maszyny, zmienić środki ochrony. W takich sytuacjach zawsze powinniśmy przyjrzeć się sporządzonej wcześniej dokumentacji i jeśli zaistnieje taka konieczność, dokonać odpowiednich aktualizacji.

Podstawa prawna:

  • Ustawa z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy (Dz. U. 1974 Nr 24 poz. 141 z późn. zm.)
  • Polska Norma PN-N-18002:2011 (Systemy zarządzania bezpieczeństwem pracy. Ogólne wytyczne do oceny ryzyka zawodowego).

Zdjęcie:

https://pixabay.com/pl/photos/folderu-praca-biurowa-urz%C4%85d-1016290/